Jaar: 1968
Regisseur: Stanley Kubrick

Al lange tijd was ik benieuwd naar deze vijftig jaar oude filmklassieker. Mijn interesse was gebaseerd op het stilistische beeldmateriaal dat ik ervan gezien had, van het verhaal van 2001: A Space Odyssey wist ik weinig. Ik was daarom ook verrast toen de film startte met een paar aapjes in het wild, ofwel: ‘de schepping’.

Hibernation

Het duurt even voor je in de omgeving komt waar 2001: A Space Odyssey om bekend staat: de hypermoderne ruimtevaartschepen waar vrouwen in kokerrokken op rode designstoelen thee drinken. Bijgestaan door prikkelende beelden van astronauten, zowel in leven als in een technologisch ondersteunde winterslaap, de zogeheten ‘hibernation’.

Kunstmatige intelligentie

Waar ik me over verbaasde is hoe actueel de film vandaag de dag nog is. De bemanning overlegt alles met hun computergestuurde manager ‘Hal’. Een film over ver-doorgevoerde kunstmatige intelligentie en de valkuilen ervan, zou nu ook gemaakt kunnen worden. In 1968 stond 2001: A Space Odyssey dan ook bekend als zeer controversieel.

Weerzinwekkend

In contrast met de fijne designbeelden, is het laatste deel van de film beangstigend en weerzinwekkend. Het laat de ondergang van de technologie zien, in de vorm van duistere eenzaamheid en depressie, bij een astronaut in het grote heelal.

Groots

Het einde vond ik opvallend. Het verbaasde me dat er zo weinig karakterontwikkeling is in 2001: A Space Odyssey, in die zin vind ik het een ‘klein’ verhaal. Hoewel dit anderzijds een belachelijke benaming is voor een film die niet alleen indrukwekkend groots is opgezet, maar ook groots is qua visie en strekking.

Nare bijsmaak

Toch, door het minder aangename einde, houdt de film bij mij een nare bijsmaak. Het is niet zomaar amusement, het is ook serieus én Kubrick-like. De man die kinderhartjes ook wist te beangstigen met zijn ‘The Shining’.

Concluderend

2001: A Space Odyssey is ondanks mijn kanttekening, vanwege de grootsheid een onmisbare filmervaring. Prachtig visueel, diepzinnig, beangstigend en nog steeds actueel in 2018. Aanrader.

IMDb naar 2001: A Space Odyssey.