De film die Lars von Trier aankondigde als ‘pornofilm’ is door critici ontvangen als “niet opwindend” (NRC, Volkskrant). Mijn interesse was in ieder geval gewekt. Ik bespreek de gekuiste versie (in twee delen) van de vijfenhalf uur durende film. Momenteel wordt op het Berlinale filmfestival de ongelimiteerde versie vertoond. 

Het eerste deel van deze film (Nymphomaniac 1) is grappig, luchtig en bespreekt het karakter van de nymfomane hoofdpersoon in grote lijnen. We leren Joe kennen, een meisje dat met haar schoonheid graag jongens bespeelt en die er weinig geweten op na houdt.

Schuldig
Nymphomaniac 2 is hard, extreem en overschrijdt vele grenzen. In dit deel is Joe wat ouder en praat zij al over zichzelf als nymfomaan. Bij Nymphomaniac 2 komen scènes voor waarbij je je als kijker bijna schuldig gaat voelen dat je er naar kijkt. Nadat ik echter de ergste scènes achter me kon laten, begon de kwaliteit van deze film en de samenhang met het eerste deel door te schemeren en vond ik de film, waarvan ik de strekking tot dan toe niet begreep, ineens verrassend goed. Aan het eind van deel twee bleef ik toch weer verward achter. Raad ik dit nou aan of niet?

Niet-functionele diepte
Wat jammer is aan Nymphomaniac is dat er teveel verhaallijnen inzitten. Het verhaal verliest bijvoorbeeld geloofwaardigheid aan de keus om alles wat nymfo Joe meemaakt te koppelen aan de geschiedenis. Terwijl ze dit verhaal vertelt aan een eenzame man (Seligman) ziet hij namelijk allerlei verbanden. Die verbanden dienen verder geen doel in de film. Daar staat tegenover dat het feit dat ze dit verhaal aan hem vertelt, het verhaal juist sterk maakt, het maakt het namelijk realistisch. Dat vind ik knap.

Opstijging
Er is een scène waarin zij als kind opstijgt uit de grond door een spontaan orgasme en twee figuren uit de katholieke kerk ziet. Het is alsof je ineens naar een fantasyfilm aan het kijken bent, totaal irrelevant. Als Lars von Trier het nastreeft om het verhaal van een nymfomaan te vertellen, kan hij zich beter beperken tot dat deel. Ik  vind die scène echt jammer want de rest van de scènes dekken wel de lading en zijn wel echt goed.

Mooie quote uit de film vind ik wanneer Joe zegt: “Society had no room for me. And I had no room for society.”

Korte samenvatting
Het is nogal veel film, Nymphomaniac. Maar kort samengevat zit er het volgende in:
– Eenzaamheid
– Afwisseling
– Scènes die alleen geschikt zijn voor volwassenen (en dan alleen diegenen die het aankunnen)
– Grappige situaties
– mooie mensen: Shia LaBeouf (Jerome), Jamie Bell (K.), Stacy Martin (de jonge Joe), Christian Slater (Joe’s vader), Uma Thurman (Mrs. H.), Mia Goth (P.) (FOTO)
– Lesbische liefde
– Criminaliteit
– Vader/dochter liefde
– Een liefdesverhaal als rode draad

Conclusie
Ik raad de film wel aan, omdat deze oneindig veel dingen in beeld brengt die weinig andere filmmakers gedurfd zouden hebben om te laten zien. Het is een gewaagd, kunstzinnig, experimenteel project. Maar geen geschikte film voor Valentijnsdag. 

Het artikel uit de Volkskrant.
Een artikel in NRC met scènes van de film en reacties van filmcritici vind je hier.
Link naar de IMDb-pagina.